มนุษย์ใช้ประโยชน์จากระบบนิเวศและจากทรัพยากรที่มีอยู่ในโลก

ประโยชน์และภัยคุกคามของระบบนิเวศ

ผลผลิตที่เก็บเกี่ยวจากทะเล เครดิตภาพโดย Anatrack Ltd

ทำไมเราถึงให้ความสำคัญกับธรรมชาติ เป็นเพียงเพราะคุณพึ่งพาธรรมชาติในการดำรงชีวิตเช่นเดียวกับหลาย ๆ คนในชนบทของบางประเทศใช่หรือไม่ คุณชอบเก็บผลไม้ป่าและหาเห็ด จับปลา หรือล่าสัตว์ด้วยวิธีต่าง ๆ ใช่หรือไม่ ในบางประเทศอาหารส่วนใหญ่มาจากร้านค้า แต่โดยทั่วไปแล้วมากกว่าหนึ่งในสามของผู้คนมีประเพณีนิยมในการหาอาหารด้วยตนเองจากธรรมชาติ บางครั้งคุณอาจจะชอบดูสัตว์ป่า หรืออาจผ่อนคลายความตึงเครียดโดยการออกกำลังกายใช่หรือไม่ หากเป็นเช่นนั้น แสดงว่าคุณกำลังใช้ประโยชน์จากสิ่งที่เรียกว่า "การบริการจากระบบนิเวศ" ไฟป่า น้ำท่วม และการระบาดของศัตรูพืชในพืชผลหรือแหล่งที่อยู่อาศัย มักจะเป็นผลมากจากการที่การบริการในระบบนิเวศได้รับความเสียหาย มนุษย์ทุกคนจะมีชีวิตอยู่ได้ภายใต้ขบวนการของระบบนิเวศที่คอยรักษาสมดุลของอากาศสำหรับใช้หายใจ การมีน้ำสะอาด และสภาพอากาศที่มนุษย์สามารถทนทานได้

ผลกระทบของระบบนิเวศโดยมนุษย์

อุตสาหกรรมอาจก่อให้เกิดมลพิษทางอากาศ ดิน และน้ำ เครดิตภาพโดย Hramovnick และ Shutterstock

การดัดแปลงระบบนิเวศเพื่อใช้ประโยชน์ในด้านต่าง ๆ ของมนุษย์ อาจส่งผลกระทบในทางลบต่อระบบนิเวศนั้น ๆ ในพื้นที่ที่อุดมสมบูรณ์ เช่น ทุ่งหญ้า ป่าไม้ และพื้นที่ชุ่มน้ำ หากถูกเปลี่ยนเป็นพื้นที่เพาะปลูกพืชเชิงเดี่ยว จะทำให้สูญเสียสายพันธุ์ของพืชพื้นเมืองที่สำคัญหลายชนิด และยังส่งผลให้ดินในบริเวณนั้นมีความอุดมสมบูรณ์ลดลงอีกด้วย ในพื้นที่ที่ไม่เหมาะในการทำฟาร์มแบบพัฒนา สัตว์เลี้ยงอาจเข้ามาแทนที่สัตว์ป่าที่มีอยู่ดั้งเดิม ทำให้สัตว์นักล่าที่อยู่ในระบบนิเวศเดิมลดลงและเพิ่มอัตราการกินพืชในระบบนิเวศมากขึ้น ในพื้นที่ที่อุดมสมบูรณ์น้อย หรือในเขตที่คนสามารถเข้าถึงได้ เช่น เขตทุนดรา พื้นที่ชุ่มน้ำต่าง ๆ และทะเลทราย การเข้าไปใช้ประโยชน์ด้านการท่องเที่ยวอาจส่งผลกระทบในทางลบทำให้พื้นที่ทางธรรมชาติเหลือเพียงเล็กน้อย แม้ว่าเราอาจจะไม่ได้รับผลกระทบจากกิจกรรมของชุมชนในพื้นที่ รวมถึงคนอื่น ๆ ที่เข้ามาในพื้นที่ แต่ผลผลิตของพลาสติกจากทั่วโลกและการปล่อยมลพิษสู่อากาศ และน้ำ ก็ยังเข้าถึงแม้ในพื้นที่ห่างไกลหรือแม้แต่ในชนบทได้ นี่ยังไม่ได้กล่าวถึงการเปลี่ยนแปลงสภาพภูมิอากาศโลก ปัญหาอื่น ๆ ที่เกิดขึ้น เช่น การแพร่กระจายของโรคโดยไม่ได้เจตนา รวมไปถึงการเข้ามาอยู่ใหม่ของสิ่งมีชีวิตต่างถิ่นซึ่งมีความแข็งแรงกว่าสิ่งมีชีวิตเดิมในพื้นที่ ปัญหาทั้งหมดเหล่านี้อาจลดการบริการทางระบบนิเวศซึ่งมีประโยชน์ต่อมนุษย์และสิ่งมีชีวิตอื่น ๆ ที่ใช้ประโยชน์ร่วมกัน

การจัดการผลกระทบของมนุษย์ต่อระบบนิเวศ

เมื่อเกิดปัญหาขึ้นในชุมชน ประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่มักจะหาวิธีการแก้ไขและจัดการกับปัญหาที่เกิดขึ้น โดยใช้วิธีการที่เสียค่าใช้จ่ายน้อยและคุ้มค่าที่สุด ในการจัดการบริการของระบบนิเวศมีความจำเป็นที่จะต้องใช้ทักษะที่หลากหลายประกอบเข้าด้วยกัน เช่น การแก้ปัญหาตามแนวทางการปฏิบัติของคนในท้องถิ่น ผู้พิทักษ์ป่า ชาวประมง นักล่าสัตว์ นักส่องสัตว์ คนเก็บของป่า รวมทั้งเกษตรกรและชาวสวน ทั้งนี้โดยการได้รับความช่วยเหลือจากนักวิทยาศาสตร์และการสนับสนุนเงินงบประมาณจากรัฐบาล ความสมบูรณ์ตามธรรมชาติของระบบนิเวศสามารถที่จะฟื้นฟูได้ในระดับหนึ่ง โดยอาจต้องใช้เวลาและเงื่อนไขที่แตกต่างกันออกไป ในบางครั้งเราพบว่า พืชพันธุ์และสิ่งมีชีวิตขนาดเล็ก เช่น แมลง และสัตว์ขนาดเล็กอื่น ๆ สามารถที่จะแพร่ขยายพันธ์ุและเพิ่มจำนวนประชากรได้อย่างรวดเร็ว ในขณะที่การสร้างป่าใหม่ให้มีความอุดมสมบูรณ์อาจต้องใช้เวลาหลายสิบปี การเติมเต็มดินชั้นบนให้มีความอุดมสมบูรณ์ของธาตุอาหารอาจต้องใช้เวลาเป็นหลายศตวรรษ เป็นต้น เพื่อเป็นแนวทางในการปฏิบัติงานและแก้ไขปัญหาดังกล่าวนักวิทยาศาสตร์และรัฐบาลจึงจำเป็นต้องเข้าใจว่าจะต้องให้การสนับสนุนและช่วยเหลือต่อความพยายามของคนในท้องถิ่นได้อย่างไร เพื่อให้คนในท้องถิ่นมีส่วนร่วมในการอนุรักษ์ รวมทั้งให้ความรู้เกี่ยวกับการนำทรัพยากรในท้องถิ่นที่มีอยู่อย่างจำกัดมาใช้ให้เกิดประโยชน์อย่างคุ้มค่าและยั่งยืน